انواع نگهداری و تعمیرات
انواع استراتژی های نگهداری و تعمیرات
انواع نگهداری و تعمیرات از مباحث مهم و غیرقابل انکار در صنعت ماشینآلات، کارخانجات، مکانیک و … است. روشهای مختلفی برای نگهداری و تعمیرات ذکر شده که هر کدام از این روشها مزایای زیادی برای صاحبان صنعت به همراه دارند. ضمن اینکه از وقوع خسارتهای احتمالی و از کار افتادگی دستگاه جلوگیری به عمل میآورند. انواع نگهداری و تعمیرات در سه دسته کلی قابل تقسیم بندی است: روشهای پیش از وقوع، روشهای بعد از وقوع و روشهای مدرن
اجرای درست این تکنیک به افزایش راندمان تولید دستگاه ها، کاهش زیان های ناشی از توقفات، سازماندهی پرسنل بخش تعمیرات و … منجر خواهد شد. اجرای روشهای نگهدار و تعمیراتِ پیش وقوع، بعد از وقوع و روشهای مدرن به تنهایی اثرگذار نخواهند بود. جهت کاهش نقاط ضعف و ارتقائ کیفیت خروجی سیستم باید هر دستگاه روند مشخص و مدونی داشته باشد. این روند بصورت سیستمی و مکانیزه اجرا گردد استفاده از فرم های نگهداری و تعمیرات چه بصورت فیزیکی و چه بصورت نرم افزاری تاثیر بسزایی در بهبود این روند ایفا مینماید. در کنار سایر مزیتهای این تکنیک میزان وابستگی به نیروی انسانی را بطور چشم گیری کاهش میدهد.
اهمیت بهرهمندی از بهترین استراتژی نگهداری تعمیرات
ماشینآلات و دستگاههایی که دارای قطعات متحرک هستند، بعد از مدتی دچار فرسودگی و فرسایش قطعات میشوند. ضمن اینکه گاهی ممکن است در اثر سایش زیاد یا خرابی نیاز به تعویض قطعات داشته باشند. از این رو مراقبت و توجه به ماشینآلات و دستگاهها اهمیت زیادی دارد.
هریک از انواع تعمیر و نگهداری باید به موقع در مورد دستگاهها اجرا شود. در غیر این صورت سود چندانی برای صاحبان صنایع نخواهد داشت. تقریباً تمام ماشینهای صنعتی نیاز به روغن کاری مداوم دارند. حال آنکه روغنهای استفاده شده در دستگاه بعد از مدتی کارایی اولیه خود را از دست میدهند و نیاز به تعویض دارند. عدم تعویض به موقع روغن یا استفاده از روغن نامطلوب میتواند نابودی قطعات را به همراه داشته باشد. با این توصیف، ضرورت انواع نگهداری و تعمیرات در صنایع مختلف به خوبی روشن میشود. استفاده از ابزارهای در کلاس جهانی جهت اجرای نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه همواره نوصیه میشود، یکی از ابزارهای استاندارد که هم اکنون در دسترس بسیاری از صنایع میباشد، نرم افزار نگهداری و تعمیرات است.
سرویس به موقع
با سرویس به موقع دستگاه میتوان وضعیت کارکرد ماشینآلات را در حالت متعادل و پایدار حفظ کرد و از پرداخت هزینههای سنگین و تحمیل خسارت جلوگیری به عمل آورد. البته بخشی از انواع نگهداری و تعمیرات نیز مربوط به بعد از وقوع خرابی یا شکستگی است. در چنین شرایطی از کار افتادن یا شکستن قطعه باعث توقف کارکرد ماشینآلات شده و نیاز به تعمیرات به خوبی احساس میشود.
خسارتهای مالی تحمیل شده ناشی از تعمیر یا تعویض قطعات به مراتب سنگینتر از نگهداری و سرویس ماشینآلات است. از این رو بیشتر صاحبان صنایع پرداخت هزینه برای سرویس و نگهداری قطعات و ماشینآلات را ترجیح میدهند. این نگهداری و سرویس در صورتی که به موقع انجام شود، راندمان کاری دستگاه را افزایش میدهد و سرعت تولید را بالا میبرد. با بررسی برنامه ریزی نگهداری و تعمیر متوجه میشویم که هر کدام از این شیوهها با یک فرآیند اختصاصی معرفی میشوند. برنامه های نگهداری ممکن است به یکدیگر شبیه باشند اما این روشها در ماهیت اجرایی و عملیاتی خود بسیار با هم تفاوت دارند.
انواع استراتژی نگهداری و تعمیرات
- نگهداری و تعمیرات اصلاحی ( Corrective Maintenance )
- نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست ( Breakdown Maintenance )
- نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه ( preventive Maintenance; PM)
- نگهداری و تعمیرات پیشگویانه (Predictive Maintenance; PDM)
- نگهداری و تعمیرات بهرهور جامع ( Total Productive Maintenance; TPM)
- نگهداری و تعمیرات ناب ( Lean Maintenance)
- تعمیر و نگهداری تجویزی (Prescriptive maintenance)
- نگهداری و تعمیرات اضطراری (Emergency Maintenance)
- نگهداری مبتنی بر فرصت (Opportunistic maintenance)
همین حالا نسخه رایگان نرم افزار نگهداری و تعمیرات ما را دانلود کنید و کارایی خود را افزایش دهید
برای دریافت نسخه دمو و قیمت نرم افزار CMMS با ما تماس بگیرید!
معرفی انواع تعمیرات نگهداری
روشهای تعمیرات و نگهداری در سه گروه کلی سنتی(بعد از وقوع)، مدرن و پیشگیرانه(پیش از وقوع) تقسیم میشود. تعمیرات اصلاحی و مبتنی بر شکست جزء گروه تعمیرات سنتی، تعمیرات پیشگویانه و پیشگیرانه جزء گروه پیشگیرانه و تعمیرات ناب و بهرهور جامع جزء تعمیرات جدید است.
تعمیرات اصلاحی
نگهداری و تعمیرات اصلاحی از قدمت قابل توجهی برخوردار بوده و به قبل از جنگ جهانی دوم مربوط میشود. این روش به معنای واقعی کلمه یک نوع تعمیرات است. چون تنها در صورت به وقوع پیوستن خرابی از آن استفاده میشود.
تفاوت تعمیرات اصلاحی و تعمیرات پیشگیرانه
بین تعمیرات اصلاحی و تعمیرات پیشگیرانه تفاوت زیادی وجود دارد. در واقع تعمیرات اصلاحی (CM) در هنگام بروز مشکل و خطا مورد استفاده قرار میگیرد اما تعمیرات پیشگیرانه برای جلوگیری از وقوع خرابی اهمیت دارد. تعمیرات اصلاحی نسبت به تعمیرات اضطراری منظمتر هستند و به شکل برنامهریزی شده انجام میشوند. تعمیرات CM ماشینآلات و دستگاهها را در وضعیت بهینه و مطلوب حفظ میکند. تعمیرات اصلاحی از انواع روشهای نگهداری و تعمیرات به صرفه و اقتصادی است.
کاربرد تعمیرات اصلاحی
برای ارزیابی عملکرد انواع نگهداری و تعمیرات اصلاحی، باید بر روی هزینههای ماشینآلات، تجهیزات و میزان طول عمر آنها متمرکز شد. تعمیرات اصلاحی میتواند به عنوان بخشی از تعمیرات پیشگیرانه مورد توجه باشد. در واقع این روش برای حذف وقوع خرابیهای اضطراری، تعمیرات غیرمهم و افزایش عملکرد بهینه دستگاه مورد استفاده قرار میگیرد.
تعمیرات اصلاحی دایره کارکردی وسیعی را شامل میشوند. این تعمیرات میتواند مربوط به بخش مکانیکی، الکترونیکی یا الکتریکی دستگاه باشد. در جریان پروسه تعمیرات CM همچنین باید تمام مشکلات مربوط به بازدهی، کیفیت محصول و ظرفیت تولید نیز مورد بررسی و واکاوی قرار بگیرد.
معرفی انواع نگهداری و تعمیرات اصلاحی
تعمیرات اصلاحی در پنج دسته کلی تقسیمبندی میشود:
• برطرف کردن خرابی
(در این نوع تعمیرات ماشینآلات خراب شده به وضعیت عملیاتی خود باز میگردد)
• استفاده مجدد
(قطعات کاملاً خراب شده و نیازمند به تعویض کنار گذاشته میشوند و قطعات دیگری را برای استفاده مجدد انتخاب میکنیم)
• بازسازی
(در این روش سعی داریم ماشینآلات را به نزدیکترین وضعیت استاندارد برسانیم. این وضعیت استاندارد به طول عمر دستگاه، عملکرد و حالت استاندارد ظاهری دستگاه مربوط میشود. بازسازی شامل جداسازی و تفکیک قطعات و تجهیزات دستگاه، تست کارکرد و سلامت قطعات، تعویض و تعمیرات قطعات، اسمبل و مونتاژ مجدد قطعات و اجرای تست نهایی کارکرد دستگاه است)
• اعمال تعمیرات بنیادی
( با این روش، تعمیرات بنیادی و اصلی بر روی دستگاه پیادهسازی میشود. این تعمیرات متناسب با استانداردهای دستگاه انجام میشود)
• سرویس کردن
(سرویس کردن به عنوان نتیجه تعمیرات اصلاحی مورد اهمیت است. در واقع سرویس کردن برای تکمیل فرآیند تعمیرات و آماده سازی قطعات جهت انجام کار مورد توجه قرار میگیرد. تعویض روغن، شارژ تجهیزات، هواگیری، رنگ کردن قطعات و … از جمله اقدامات مربوط به سرویس کردن است)
مراحل مختلف تعمیرات اصلاحی
- در مرحله اول تعمیرات اصلاحی، عیبیابی لازم برای دستگاه انجام شده و خرابی دستگاه تشخیص داده میشود.
- در مرحله بعدی تمرکز بر روی بخش خاصی از تعمیرات انجام میشود.
- در مرحله سوم خرابی و مشکل به وجود آمده در دستگاه به خوبی آنالیز و بررسی میشود.
- در مرحله چهارم تعمیرات اصلاحی، فرآیندهای مختلف و مورد نیاز دستگاه نظیر تعویض قطعه، تعمیر یا اصلاح انجام میگیرد.
- در گام بعدی تجهیزات دستگاه به حالت استاندارد عملیاتی برگشت داده میشود.
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
روش تعمیرات پیشگیرانه از انواع نگهداری و تعمیرات ماشینآلات صنعتی است. این فعالیتها برای کنترل تعمیرات و پیشگیری از خرابی مورد توجه قرار میگیرد. روشهای پیشگیرانه میتوانند بر روی سرویس و نگهداری یا تعمیر متمرکز شوند. در واقع در انواع نگهداری و تعمیرات از بروز رخدادها و خرابیهای ناگهانی جلوگیری میشود و روند کار کاملاً برنامهریزی شده است. تعمیرات پیشگیرانه شامل فرآیندهایی نظیر روانکاری، تعویض کردن قطعات، سرویس، بازدید، بررسی، بالانس کردن و آچارکشی میشود.
نگهداری و تعمیرات پیشگویانه
تعمیرات پیشگویانه و پیشگیرانه در دسته انواع نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه قرار میگیرند. روشهای پیشگویانه متناسب با وضعیت تجهیزات مورد توجه قرار میگیرد. دریافت دادههای آماری از عملکرد دستگاه، امکان پیشبینی خرابی احتمالی قطعات را فراهم میآورد. زمانی که وقوع نقص در تجهیزات و قطعات محرز شد، حالا باید واحد نت برنامههای تعمیراتی پیشگیرانه را در یک زمان برنامهریزی شده به اجرا درآورد.
نگهداری و تعمیرات جامع بهره ور
نت بهره ور فراگیر TPM از انواع نگهداری و تعمیرات است. این نوع تعمیرات و نگهداری برای عملکرد بهینه دستگاه و ماشین آلات مورد توجه قرار میگیرد. در این پروسه مدیریت لازم در مورد تواناییهای دستگاه و صرفهجویی در پرداخت هزینهها انجام میشود.
تعمیرات بهره ور جامع دید وسیع و کلی در زمینه تعمیرات دارد. در واقع این نوع تعمیرات طبق نظر سایر کارکنان و کارمندان انجام میشود. تیم نگهداری و تعمیرات تنها افراد تصمیم گیرنده نیستند. این تعمیرات با صلاح دید و تشخیص سایر افراد متخصص انجام میشود. چنین تعمیراتی دید همه جانبه دارند و از تخصص تمام کارمندان بهرهمند میشوند.
انواع نگهداری و تعمیرات بهرهور به شکل روزمره و روتین اعمال میشوند. بهرهوری از مهارت و تخصص تمام کارمندان باعث کارکرد مطلوب و بهینه دستگاه و ماشینآلات میشود. تعمیرات بهرهور جامع را با نام اختصاری TPM میشناسند. مزیت بهرهمندی از تعمیرات TPM شامل:
- دستگاه بهندرت دچار خرابی یا تعمیر میشود.
- با اعمال تعمیرات بهرهور، احتمال وقوع حادثه در حین کار با دستگاه کمتر میشود.
نگهداری و تعمیرات ناب
نگهداری و تعمیرات ناب بر روی ابتکار و نوآوری تمرکز زیادی دارد. این نوع تعمیرات شرکتها و صنایع را به سوی بازدهی بالا و افزایش تولید سوق میدهد. نگهداری و تعمیرات ناب بر روی پروسههای تولید متمرکز هستند. اگر وضعیت تجهیزات کارخانه یا کارگاه در بالاترین کیفیت و بهترین عملکرد باشد، افزایش تولید و بازدهی بالا را خواهیم داشت. در تعمیرات ناب، بازدهی کارخانه و صنایع به گونهای برنامهریزی میشود که راندمان امروز از روز گذشته کمتر نباشد.
نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست
تعمیرات مبتنی بر شکست در 2 گروه برنامهریزی نشده و برنامهریزی شده تقسیمبندی میشود.
تعمیرات مبنی بر شکست برنامهریزی شده به شکل مستند و با دقت بالا کنترل میشوند. در چنین حالتی کارمندان و کارشناسان اجزا و قطعات محتمل تخریب را شناسایی میکنند. ضمن اینکه نگهداریهای پیشگیرانه برای برخی از قطعات مشخص میشود.
در واقع اگر بتوان در پروسه انواع نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست برخی از قطعات را نجات داد، از نگهداری پیشگیرانه استفاده میشود.
تعمیرات اضطراری
تعمیرات اضطراری (نگهداری و تعمیرات em) نمونهای دیگر از انواع نگهداری و تعمیرات مشهور است. این نوع تعمیرات بدون هیچ گونه برنامهریزی انجام میشود. چنین تعمیراتی بعد از رخداد حادثه یا توقف ناگهانی عملکرد دستگاه ضرورت مییابد. تعمیرات اضطراری باید به سرعت بر روی دستگاه اعمال شوند. در غیر این صورت میتوانند جان افراد را به خطر بیندازند یا باعث کاهش بازدهی تولید شوند. همچنین هزینه نگهداری دستگاه را افزایش دهند. برای پیشگیری از این پیامدهای ناگوار باید تعمیرات اضطراری را به سرعت انجام داد. زمان اعمال تعمیرات اضطراری بسیار محدود بوده و باید در کمترین زمان ممکن انجام شود.
تفاوت تعمیرات اضطراری و تعمیرات مبتنی بر شکست
تعمیرات مبتنی بر شکست و تعمیرات اضطراری تفاوتهای زیادی با هم دارند. تعمیرات اضطراری از انواع نگهداری و تعمیرات بدون برنامهریزی و مقدمهچینی هستند. خرابی و شکست قطعات و تجهیزات در تعمیرات اضطراری به شکل جدی اتفاق میافتد. برای اجرای تعمیرات اضطراری باید از اتلاف وقت جلوگیری کرد. در پروسه تعمیرات اضطراری اولویت اول به زمان ریکاوری و بازیابی اطلاعات اختصاص داده میشود.
بازیابی اطلاعات در محیط هایی با ریسک بالا همچون توربینها یا دیگ بخار از اهمیت به مراتب بیشتری برخوردار است. این بازیابی با منابع موجود انجام میشود.
تعمیرات مبتنی بر شکست، هزینه نگهداری را در اولویت قرار میدهد. تعمیرات مبتنی بر شکست در کارهای مهندسی مورد توجه قرار میگیرد. در واقع انواع نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست در اموری کاربرد دارد که تاخیر در اجرای تعمیرات به موقع با ریسک بالایی همراه نباشد. تعمیرات مبتنی بر شکست ضرورت اجرایی ندارد اما برای اصلاح دستگاه حائز اهمیت است. تاخیر در اجرای تعمیرات مبتنی بر شکست چندان مهم نیست.
نگهداری و تعمیرات مبتنی بر وضعیت
نگهداری و تعمیرات مبتنی بر وضعیت را با نام اختصاری (Condition based monitoring)CBM میشناسند. البته این نت نامهای دیگری همچون نت اقتضایی یا نت متکی بر شرایط فنی نیز دارد. روشهای به کار گرفته شده در تعمیرات مبتنی بر وضعیت به نت پیشگویانه یا پیشبینانه بسیار شباهت دارد. این شباهت در حدی است که بیشتر افراد آنها را به عنوان یک روش در انواع نگهداری و تعمیرات میشناسند.
زمانی که در تکنیکهای خروجی تعمیرات RCM دقیق شویم، متوجه میشویم که در ردیف اول خروجی، تعمیرات مبتنی بر وضعیت دیده میشود. تعمیرات مبتنی بر وضعیت یا CBM بر روی بررسی وضعیت استوار است و در واقع عملکرد CM را دارد. برای اعمال تعمیرات مبتنی بر وضعیت از ابزار تعمیرات اصلاحی (CM) بهرهمند میشویم.
حرف M در CBM از کلمه Maintenance گرفته شده و به معنای نگهداری است. این در حالی است که حرف M در تعمیرات اصلاحی(CM)معادل Monitoring و به معنای پایش است.
تعمیرات مبتنی بر پایش وضعیت بر این اصل استوار است که هر ماشین آلات و تجهیزاتی قبل از خرابی کامل، نشانهها و المانهایی همچون تغییر در لرزش، فرسایش، گرما، صدا، دما و … را از خود بروز میدهد. با دریافت به موقع این نشانهها و رسیدگی به آنها میتوان از خرابی قطعی یا توقف ماشینآلات صنعتی جلوگیری کرد. چنین تعمیراتی از پرداخت هزینههای سنگین جلوگیری به عمل میآورند.
نگهداری و تعمیرات واکنشی
نگهداری و تعمیرات واکنشی در انواع نگهداری و تعمیرات مورد توجه قرار میگیرد. در برخی از صنایع و کارخانهها، امور مربوط به تعمیرات زمانی انجام میشود که دستگاه از کار افتاده باشد. این گونه خرابیها نیاز به تعمیر اضطراری دارند.
برای انجام این تعمیرات برنامهریزی انجام نمیشود. در این صنایع لیست طویلی از کارها و اقدامات انجام نشده شکل گرفته که باید توسط کارشناسان و تکنسینها مورد بررسی قرار بگیرد. در چنین صنایعی میزان شاخص Backlog(لیست نیازمندیهای دستگاه) بسیار بالاست.
کارهای لیست شده و پیش رو جزء فعالیتهای مهم نگهداری و تعمیرات واکنشی است. در چنین شرایطی بسیاری از تجهیزات و ماشینآلات غیرضروری برای کارکرد تا مرحله خرابی مورد استفاده قرار میگیرند. در واقع هزینه تعمیرات و نگهداری واکنشی از تعمیرات پیش کنشی کمتر است.
نگهداری و تعمیرات تجویزی
نگهداری و تعمیرات تجویزی از جدیدترین روشهای نگهداری و تعمیرات است. این روش یک روش جامع بوده و به جای انواع نگهداری و تعمیرات کاربرد دارد. تعمیرات تجویزی بر عملیات اینترنت و یادگیری ماشینی استوار است. این نوع تعمیرات همان تعمیراتی است که ارتش آمریکا برای نگهداری و تعمیرات ماشینهای نظامیاش استفاده میکند. عملکرد این نوع نگهداری بر اساس دادههای جمعآوری شده انجام میشود. این دادهها به وسیله رباتها و سنسورها جمعآوری میشوند.
همین حالا نسخه رایگان نرم افزار نگهداری و تعمیرات ما را دانلود کنید و کارایی خود را افزایش دهید
برای دریافت نسخه دمو و قیمت نرم افزار CMMS با ما تماس بگیرید!
پیش از تعمیرات تجویزی از نگهداری و تعمیرات پیشگویانه رونمایی شد. البته در تعمیرات پیشگویانه نیاز به تحلیلگر احساس میشود. تحلیل وضعیت تجهیزات بر مبنای دادههای دریافتی از ارتعاش سنج و دوربین ترموگرافی انجام میگیرد.
در تعمیرات پیشگویانه با تحلیل دادههای دریافتی میتوان به پایش وضعیت دستگاه رسید اما امکان تحلیل ترکیبی وجود ندارد.
با بررسی وضعیت و رفتارهای مختلف دستگاه، بررسی الگوی دادهها و مقایسه حالتهای سالم بودن و خرابی دستگاه میتوان وضعیت سالم بودن تجهیزات را با دقت بسیار بالایی تخمین زد. چنین تخمینی امکان صدور تعمیر تجهیزات و دستگاهها را فراهم میآورد. برای رسیدن به تخمین صحیح از سایر دادههای آزمایشها، تاریخچهای و … استفاده میشود. به طور کلی در تعمیر و نگهداری تجویزی از هوش مصنوعی استفاده میشود.
مزایای تعمیرات نگهداری تجهیزات چیست؟
تعمیرات نگهداری تجهیزات باعث افزایش عمر مفید و بهبود عملکرد آنها میشود. برخی از مزایای تعمیرات نگهداری تجهیزات عبارتند از:
- افزایش عمر مفید تجهیزات: تعمیرات نگهداری منظم، برای افزایش عمر مفید تجهیزات بسیار مفید است. به طور مثال، تعویض قطعات آسیب دیده یا منسوخ شده میتواند از عمر مفید تجهیزات افزایش دهد.
- بهبود کارایی و کیفیت: تجهیزات که به صورت منظم تعمیر و نگهداری میشوند، به صورت بهتری کار میکنند و کیفیت خروجی بهبود مییابد.
- کاهش هزینهها: با تعمیر و نگهداری منظم تجهیزات، میتوان هزینههای ناشی از عیبها و خرابیهای ناگهانی را کاهش داد.
- افزایش ایمنی: تجهیزاتی که به صورت منظم تعمیر و نگهداری میشوند، احتمال وقوع حوادث و ناگهانیها را کاهش میدهند و ایمنی کارکنان را افزایش میدهند.
- بهبود استانداردهای قانونی: برخی از تجهیزات باید به صورت منظم تعمیر و نگهداری شوند تا برای حفظ استانداردهای قانونی به کاربران آنها اجازه استفاده از آنها داده شود.
جمع بندی
انواع نگهداری و تجهیزات برای تجهیزات، ماشینآلات و دستگاههای صنعتی استفاده میشود. این دستگاه با قیمت بسیار بالایی عرضه میشوند و نیاز به سرویس و نگهداری دورهای دارند. روشهای نگهداری و تعمیرات مختلف بوده و با توجه به شرایط و امکانات انجام میشوند. به طور کلی روشهای تعمیرات و نگهداری در سه بخش سنتی، مدرن و پیشگیرانه انجام میگیرد.
امروزه استفاده از تکنیک های قویتر در مبحث تعمیرات نگهداری رواج دارد، یکی از این تکنیک ها که بیشتر در تجهیزات خط ثابت کارخانجات کاربرد دارد تعمیر و نگهداری بر اساس وضعیت (Condition based monitoring) میباشد. همانطور که در این مقاله اشاره شد، این تکنیک با هدف شناسایی خرابی احتمالی در قطعات مستهلک و پرکاربرد بکار گرفته میشود تا قبل از خرابی و شکست شناسایی و اقدامات لازم جهت جلوگیری از وقوع خرابی اعمال گردد.
در حال حاضر روشهای مدرن همچون روش نگهداری و تعمیرات تجویزی اهمیت و محبوبیت زیادی دارند. این روشها میتوانند کاهش هزینههای سرویس و نگهداری را به شکل مطلوبتری به همراه داشته باشند و عملکرد بهینه دستگاهها را افزایش دهند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!