شاخص نگهداری و تعمیرات چیست؟
شاخصهای نگهداری و تعمیرات معیارهایی برای سنجش عملکرد تجهیزات و فرآیندهای تعمیراتی هستند. این شاخصها به کاهش خرابی، افزایش بهرهوری و بهینهسازی هزینههای نگهداری کمک میکنند.
با استفاده از این معیارها، میتوان میزان کارایی تعمیرات، زمان خرابی تجهیزات و بهرهوری کلی را ارزیابی کرد. همچنین، این شاخصها مشخص میکنند که تجهیزات تا چه اندازه قابل‌اعتماد بوده و چه میزان از زمان خود را در حالت عملیاتی سپری میکنند.
تحلیل دقیق این داده‌ها باعث بهبود عملکرد تجهیزات، کاهش هزینههای تعمیرات و جلوگیری از توقف‌های ناگهانی میشود. بهینهسازی این شاخصها نقش مهمی در افزایش طول عمر دستگاه‌ها و کاهش هزینههای عملیاتی دارد.
انواع شاخص نگهداری و تعمیرات
در سیستمهای مدیریتی برای کنترل واحدهایی مانند نگهداری تعمیرات، نیاز به اطلاعات دقیق از فعالیت‌های پرسنل و شاخصهای عملکردی وجود دارد. این شاخصها به ارزیابی عملکرد و پیشرفت سازمان کمک کرده و مسیر بهبود را هموار میکنند. در واحدهای نگهداری و تعمیرات که شامل بخش‌های مختلف مانند برنامه‌ریزی نت، مکانیکی، برق، ابزار دقیق و دیگر قسمت‌های تعمیراتی هستند، هم‌راستایی با اهداف کلان سازمان چالش‌برانگیز میشود. بنابراین، استفاده از شاخصهای استاندارد و جهانی نت در افزایش بهرهوری و کاهش خرابیها ضروری است.
مدیریت نگهداری و تعمیرات برای آماده نگه‌داشتن ماشین‌آلات و کاهش توقفات تولید اهمیت زیادی دارد. با استفاده از شاخصهای نت، میتوان کیفیت خدمات را بالا برد و به بهبود تولید و ارزش‌آفرینی در سازمان کمک کرد. این شاخصها برای تجزیه و تحلیل دقیق روند تعمیرات و ارزیابی عملکرد واحدهای مختلف، بسیار کاربردی هستند. همچنین، با حرکت به سوی خودکارسازی و مکانیزه کردن این فرآیندها، میتوان هزینهها را کاهش و بهرهوری را افزایش داد.
MTTR (میانگین زمان تعمیر)
MTTR به مدت زمانی اشاره دارد که برای تعمیر یک تجهیز پس از خرابی آن نیاز است. این شاخص نشان می‌دهد که چه مدت طول می‌کشد تا یک تجهیز از حالت خرابی به حالت عملیاتی بازگردد. کاهش MTTR به معنای کاهش زمان توقف تجهیزات، افزایش بهرهوری تولید و بهبود کارایی تیم‌های تعمیراتی است. مدیریت صحیح MTTR میتواند به کاهش هزینههای ناشی از خرابی‌های طولانی‌مدت و افزایش رضایت مشتریان کمک کند.
MTBF (میانگین زمان بین خرابیها)
MTBF مدت زمانی است که یک تجهیز به‌طور متوسط بدون خرابی عمل میکند. این شاخص اهمیت زیادی در ارزیابی کیفیت و استحکام تجهیزات دارد. هرچه MTBF بیشتر باشد، نشان‌دهنده عمر مفید طولانی‌تر و عملکرد بهتر تجهیزات است. کاهش خرابیها و بهبود طراحی تجهیزات میتواند باعث افزایش MTBF شود و به تبع آن، هزینههای نگهداری و تعمیرات را کاهش دهد.
OEE (اثربخشی کلی تجهیزات)
OEE ترکیبی از سه شاخص اصلی شامل دسترس‌پذیری، عملکرد و کیفیت است که به‌طور کلی بهرهوری و کارایی یک تجهیز را اندازهگیری میکند. این شاخص به سازمانها کمک میکند تا نقاط ضعف در فرآیندهای تولید و تعمیرات را شناسایی کرده و از آن‌ها برای بهبود عملکرد استفاده کنند. بهبود OEE به معنای افزایش تولید با حداقل هزینه و کاهش ضایعات است که در نتیجه به سودآوری بیشتر سازمان منجر میشود.
MTTD (میانگین زمان شناسایی خرابی)
MTTD به مدت زمانی اشاره دارد که برای شناسایی خرابی در یک تجهیز نیاز است. شناسایی سریع خرابیها میتواند به کاهش زمان توقف و بهبود فرآیند تعمیرات کمک کند. هرچه این زمان کمتر باشد، سازمان میتواند سریع‌تر اقدام به تعمیر و پیشگیری از خرابی‌های بزرگ‌تر کند. بهبود MTTD از طریق استفاده از سیستمهای پیشرفته نظارت و داده‌های لحظه‌ای میتواند به کاهش هزینههای ناشی از خرابی‌های گسترده کمک کند و عملکرد کلی سیستم را ارتقا دهد.
Availability (دسترس‌پذیری تجهیزات)
این شاخص میزان زمانی را نشان می‌دهد که یک تجهیز در وضعیت عملیاتی و آماده به کار قرار دارد. دسترس‌پذیری بالا به معنای کاهش زمان‌های توقف ناخواسته و افزایش تولید است. افزایش این شاخص از طریق نگهداری پیشگیرانه و بهینهسازی تعمیرات به سازمانها کمک میکند تا در برابر مشکلات پیش‌آمده سریع‌تر واکنش نشان دهند و تولید به‌طور مستمر ادامه یابد.
Failure Rate (نرخ خرابی)
این شاخص میزان زمانی را نشان می‌دهد که یک تجهیز در وضعیت عملیاتی و آماده به کار قرار دارد. دسترس‌پذیری بالا به معنای کاهش زمان‌های توقف ناخواسته و افزایش تولید است. افزایش این شاخص از طریق نگهداری پیشگیرانه و بهینهسازی تعمیرات به سازمانها کمک میکند تا در برابر مشکلات پیش‌آمده سریع‌تر واکنش نشان دهند و تولید به‌طور مستمر ادامه یابد.
Planned Maintenance Percentage (درصد نگهداری برنامهریزیشده)
این شاخص نشان‌دهنده درصد زمانی است که فعالیت‌های تعمیر و نگهداری به‌طور برنامهریزیشده و پیش‌بینی‌شده انجام میشود. هرچه درصد نگهداری برنامهریزیشده بیشتر باشد، خرابی‌های ناگهانی کمتر رخ خواهد داد و هزینههای تعمیرات اضطراری کاهش پیدا میکند. این امر همچنین به سازمانها کمک میکند تا منابع و نیروی کار را به‌طور مؤثرتر و کارآمدتری تخصیص دهند.
Cost of Maintenance (هزینه نگهداری)
هزینه نگهداری به تمامی هزینههای مربوط به تعمیرات، نگهداری پیشگیرانه، تعویض قطعات و نیروی انسانی مرتبط با این فرآیندها اشاره دارد. مدیریت بهینه این هزینهها میتواند تأثیر مستقیمی بر سودآوری سازمانها داشته باشد. کاهش هزینه نگهداری بدون کاهش کیفیت تعمیرات و عملکرد تجهیزات به‌وسیله بهینهسازی فرآیندهای نگهداری، استفاده از تکنولوژی‌های جدید و آموزش کارکنان امکان‌پذیر است.
مقایسه مزایا و معایب شاخصهای نگهداری و تعمیرات
| شاخص | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| MTTR (میانگین زمان تعمیر) | 🔹 کاهش زمان توقف تولید، افزایش بهرهوری تیم‌های تعمیراتی و بهبود کارایی تولید. | 🔻 در صورت مدیریت نادرست، میتواند منجر به افزایش هزینههای تعمیرات شود. |
| MTBF (میانگین زمان بین خرابیها) | 🔹 افزایش عمر مفید تجهیزات و کاهش خرابیها. این امر منجر به کاهش هزینههای نگهداری میشود. | 🔻 نیاز به منابع بیشتر و نگهداری دقیق‌تر برای افزایش MTBF. |
| OEE (اثربخشی کلی تجهیزات) | 🔹 افزایش بهرهوری کلی، کاهش ضایعات و بهبود کیفیت تولید با کاهش هزینهها. | 🔻 در صورت عدم نظارت دقیق، ممکن است کیفیت تولید کاهش یابد. |
| Availability (دسترس‌پذیری تجهیزات) | 🔹 کاهش زمان توقف ناخواسته و بهبود تولید با کاهش هزینههای غیرمنتظره. | 🔻 نیاز به نگهداری پیشگیرانه مداوم که ممکن است هزینه‌بر باشد. |
| Failure Rate (نرخ خرابی) | 🔹 کاهش هزینههای تعمیرات و افزایش عمر مفید تجهیزات با کاهش نرخ خرابیها. | 🔻 ممکن است نشانه‌ای از نیاز به بهبود طراحی یا نگهداری باشد که هزینه‌بر است. |
| Planned Maintenance Percentage (درصد نگهداری برنامهریزیشده) | 🔹 کاهش خرابی‌های ناگهانی و هزینههای تعمیرات اضطراری با نگهداری برنامهریزیشده. | 🔻 نیاز به زمان و منابع بیشتر برای برنامه‌ریزی دقیق تعمیرات پیشگیرانه. |
| Cost of Maintenance (هزینه نگهداری) | 🔹 بهینهسازی فرآیندهای نگهداری و کاهش هزینهها با حفظ کیفیت. | 🔻 ممکن است برای کاهش هزینهها نیاز به کاهش کیفیت یا تغییر فرآیندهای نگهداری باشد. |
| MTTD (میانگین زمان شناسایی خرابی) | 🔹 کاهش زمان شناسایی خرابیها و بهبود واکنش سریع به مشکلات. | 🔻 در صورت عدم دقت در شناسایی، ممکن است خرابی‌های جدی‌تر و هزینه‌بر ایجاد شود. |
نرم‌افزار آلکا:
مدیریت کامل نگهداری و تعمیرات با تحلیل دقیق
نرم‌افزار آلکا یک پلتفرم جامع برای بهینهسازی فرآیندهای نگهداری و تعمیرات است. این نرم‌افزار به شما این امکان را می‌دهد تا با استفاده از شاخصهای کلیدی مانند MTTR (Mean Time to Repair)، MTBF (Mean Time Between Failures)، OEE (Overall Equipment Effectiveness) و MTTD (Mean Time to Detect)، عملکرد تجهیزات خود را به دقت ارزیابی کنید. آلکا با گزارش‌های تحلیلی دقیق به شما کمک میکند تا زمان‌های خرابی را کاهش دهید، هزینههای نگهداری را بهینه کرده و بهرهوری تولید را افزایش دهید.
برای آشنایی بیشتر و تجربه بهینهسازی عملکرد تجهیزات، نسخه دمو آلکا را پر کنید!
همین حالا نسخه رایگان نرم افزار نگهداری و تعمیرات ما را دانلود کنید و کارایی خود را افزایش دهید
فرمول‌های محاسبه شاخصهای کلیدی نگهداری و تعمیرات
🔹MTTR (Mean Time to Repair – میانگین زمان تعمیر)
این شاخص میانگین مدت‌زمانی را که برای تعمیر یک تجهیز پس از خرابی نیاز است، محاسبه میکند. هرچه MTTR کمتر باشد، به معنای بهبود عملکرد تیم نگهداری و تعمیرات است.
🔹MTBF (Mean Time Between Failures – میانگین زمان بین خرابیها)
این شاخص نشان می‌دهد که یک تجهیز به‌طور میانگین چقدر بدون خرابی کار میکند. مقدار بیشتر MTBF نشان‌دهنده افزایش قابلیت اطمینان تجهیزات است.
🔹OEE (Overall Equipment Effectiveness – اثربخشی کلی تجهیزات)
دسترس‌پذیری (Availability) = زمان کارکرد واقعی ÷ زمان برنامهریزیشده
عملکرد (Performance) = تعداد تولید واقعی ÷ ظرفیت تولید نظری
کیفیت (Quality) = تعداد محصولات سالم ÷ تعداد کل محصولات تولیدشده
این شاخص بهرهوری کلی تجهیزات را اندازهگیری میکند. مقدار OEE نزدیک به 100% نشان‌دهنده حداکثر کارایی سیستم تولیدی است.
🔹 Availability (دسترس‌پذیری تجهیزات)
🔹 Failure Rate (نرخ خرابی)
این شاخص میزان زمانی را نشان می‌دهد که تجهیزات در دسترس و عملیاتی هستند. مقدار بالاتر نشان‌دهنده کاهش خرابیها و زمان‌های توقف است.
🔹 Planned Maintenance Percentage (درصد نگهداری برنامهریزیشده)
این شاخص نشان می‌دهد که چه درصدی از فعالیت‌های نگهداری به‌صورت برنامهریزیشده انجام شده است. مقدار بالاتر نشان‌دهنده کاهش تعمیرات اضطراری است.
🔹 Cost of Maintenance (هزینه نگهداری)
این شاخص نشان‌دهنده تمام هزینههای مربوط به تعمیرات، قطعات یدکی و نیروی انسانی است. مدیریت بهینه آن باعث افزایش سودآوری میشود.
🔹 MTTD (Mean Time to Detect – میانگین زمان شناسایی خرابی)
این شاخص میانگین زمانی را که برای شناسایی خرابی از لحظه وقوع آن صرف میشود، نشان می‌دهد. مقدار کمتر به معنای بهبود سرعت تشخیص مشکلات است.
شاخصهای نگهداری و تعمیرات (KPI) از مهمترین ابزارها برای ارزیابی و بهبود عملکرد تجهیزات در هر سازمان هستند. این شاخصها شامل MTTR، MTBF، OEE و سایر معیارها می‌باشند که به شناسایی نقاط ضعف، کاهش خرابیها، بهبود بهرهوری و کاهش هزینههای عملیاتی کمک میکنند. با استفاده از این شاخصها، سازمانها قادر خواهند بود فرآیندهای تعمیراتی را به دقت تحلیل کرده و به تصمیم‌گیری‌های بهتری دست یابند. همچنین، در دنیای امروز که تمایل به خودکارسازی و مکانیزه کردن فرآیندها بیشتر شده، استفاده از نرمافزارهای مدیریت نگهداری میتواند این شاخصها را به صورت خودکار محاسبه کرده و سازمانها را در رسیدن به اهداف خود یاری کند. بهره‌مندی از داده‌های دقیق و فرم‌های نگهداری پیشگیرانه در کنار بهبود مستمر فرآیندها میتواند به کاهش هزینهها، افزایش عمر تجهیزات و بهبود عملکرد کلی کمک کند. در نهایت، استفاده از این شاخصها نه تنها در بهینهسازی فرآیندها مؤثر است بلکه به مدیران اجازه می‌دهد تا تصویر روشنی از وضعیت و عملکرد سیستمهای نگهداری و تعمیرات در سازمان خود داشته باشند.
شاخص اثر بخشی کلی تجهیزات (OEE)
شاخص OEE در واقع مخفف عبارت (Overall Equipment Effectiveness) است و از مهمترین و بهترین شاخص های اندازه گیری در حوزه نت می‌باشد. این شاخص نیاز به بهبود در مسیر حرکت را نمایش می‌دهد، تحلیل عملکرد دستگاه یا قطعه ای از دستگاه در تجهیزات تولیدی در مقایسه با عملکرد ایده آل آن در طول تولید می‌باشد. OEE را از ابزارهای ناب در تولید می‌دانند که بطور دقیق روش تفکر، برنامه ریزی و اجرا را مشخص نموده و ضررهایی که قابلیت تبدیل شدن به ارزش دارند را درکنار پتانسیل واقعی سازمان را شناسایی میکند.
بهینه سازی اثر بخشی کلی تجهیز میتواند منجر به کاهش هزینه ها، بهبود کیفیت، افزایش ظرفیت و اثربخشی در خط تولید را بهبود ببخشد. برنامه نت بهینه و بهره برداری حداکثری از دارایی ها زمانی محقق خواهد شد که از انواع نگهداری و تعمیرات بصورت کاملا پویا (داینامیک) با توجه به نیاز و دغدغه سازمان استفاده گردد.
مزایای بهره گیری از شاخص اثر بخشی کلی تجهیز
- قابلیت ایجاد برنامه و زمان بندی صحیح و مناسب
- کاهش هزینه های ماشین آلات
- بهبود انطباق پذیری خط تولید
- حفظ مزایای رقابتی در صنایع رقابتی بازار
- استفاده حداکثری از توان تجهیزات
- افزایش بهره وری نیروی کار
همین حالا نسخه رایگان نرم افزار نگهداری و تعمیرات ما را دانلود کنید و کارایی خود را افزایش دهید
شاخص نگهداری و تعمیرات میانگین زمان تعمیر (MTTR)
زمان در همه حوزه ها از جمله نگهداری و تعمیرات از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین دلیل شاخص متوسط زمان بین تعمیر MTTR در محبث نگهداری و تعمیرات بعنوان یک شاخص ارزشمند و رایج شناخته میشود. میانگین زمان بین تعمیر روشی است که به کمک آن میتوان سرعت واکنش به یک خرابی در تجهیزات ماشین آلات را اندازه گیری نمود. زمان لازم برای تکمیل وظیفه تعمیراتی در بخش نت سازمان را شاخص MTTR ارائه می‌نماید. در واقع شاخص میانگین زمان تعمیر MTTR از لحظه تشخیص خرابی تا لحظه بازگشت تجهیز به خط تولید را اندازه گیری میکند. به وسیله تحلیل MTTR دریچه ای برای بهبود فرآیند نگهداری و تعمیرات و افزایش بهرهوری سازمان بازگشایی میشود.
کاربرد شاخص میانگین زمان تعمیر MTTR
اتخاذ تصمیمات داده محور و آگاهانه و بهره‌برداری حداکثری از منابع سازمان در نتیجه استفاده از اطلاعات مربوط به شاخص MTTR امکان پذیر می‌باشد. نرم افزار تعمیر و نگهداری با ثبت دقیق اطلاعات مربوط به تعمیرات اضطراری، داده های مفیدی از میزان سلامت دارایی های یک واحد فعال را در اختیارتان قرار می‌دهد.
تصمیم گیری درباره تعویض یا تعمیر تجهیزات
افزایش عمر دستگاه ها منجر به صعودی شدن شاخص MTTR میشود، این صعود نشان می‌دهد که تعمیر یک دستگاه زمان بیشتری از تیم تعمیر و نگهداری خواهد گرفت. این درست زمانی است که باید تصمیم بگیرید خرابی منجر به تعمیر شود یا تعویض!
اصلاح فرآیند دستور کار
اعلام خرابی و دستورکار تا زمان اجرا چه فرایندی را در سازمان شما طی میکند؟ پیگیری مستمر زمان اعلام خرابی تا زمان فعالیت مجدد دستگاه به شما کمک میکند مشکلات دستورکار سازمانی خود را کشف نمایید و تصمیماتی برای اصلاح آن اتخاذ نمایید. چنانچه شاخص MTTR عدد بالایی را نمایش می‌دهد به این معنی است که از زمان مشاهده خرابی تا زمان شروع مجدد تولید پیوند ضعیفی وجود دارد. از این عدد به عنوان زنگ خطر استفاده نمایید و از بروز ناکارآمدی و مشکلات جلوگیری کنید.
ساماندهی قطعات یدکی
سیر صعودی شاخص MTTR در واحد فعال دلایل متعددی دارد، زمانی که صرف پیدا کردن قطعات مورد نیاز میشود نیز از دلایل افزایش این شاخص می‌باشد. درصورتی که پس از تحلیل داده های شاخص MTTR به این نتیجه رسیدید که وضعیت بهم ریخته و عدم لیبل گذاری درست و کدگذاری اشتباه قطعات دلیل افزایش شاخص MTTR می‌باشد، میتوانید از یک سیستم بهتر برای قطعات یدکی بهره بگیرید.
شاخص نگهداری و تعمیرات میانگین زمان بین خرابی ها (MTBF)
شاخص نگهداری و تعمیرات مختلفی در سنجش کیفیت یک محصول استفاده میشود، یکی از شاخص های معتبر در بین صنایع شاخص MTBF (Mean Time Between Failures) می‌باشد. این شاخص متوسط زمان بین خرابی قبلی تا خرابی بعدی یک دستگاه (تجهیز یا ماشین) مکانیکی یا الکتریکی را اندازه گیری می‌نماید. این شاخص کمک میکند که بدانید دستگاه شما چه مدت کار میکند و تا خرابی بعدی چقدر زمان باقی مانده است.
راهکارهای بهبود شاخص MTBF در تجهیزات
افزایش خرابی تجهیزات منجر به این موارد میشود: افزایش هزینه و کاهش جریان نقدینگی به طرف موضوعات اساسی. دقیقا یه همین دلیل است که تولیدکنندگان همواره در پی کاهش خرابی ها هستند و بهبود شاخص MTBF امری حیاتی می‌باشد. تلاش مستر در بهبود انواع شاخص های نت بایستی جزء اهداف اصلی هر مدیر نتی باشد؛ مواردی که منجر به بهبود شاخص MTBF میشود را در این قسمت ذکر کردیم.
بهبود فرآیندهای نگهداری پیشگیرانه
برنامه استاندارد و اجرای کامل برنامه نت پیشگیرانه در افزایش شاخص MTTR نقش بسیار مهمی ایفا می‌نماید. وجود دستوالعمل های نگهداری و تعمیر پیشگیرانه، چک لیست ها و آموزش تکنسین ها تاثیر چشم‌گیری در بهبود شاخص MTBF دارد.
تحلیل علل ریشه خرابی (RCA)
شناخت علت خرابی به سازمان ها کمک خواهد کرد که از تکرار آن جلوگیری کنند، یا حداقل اقداماتی انجام دهند که خرابی کمتر اتفاق بیافتد. این امکان که شما در کنار حل یک خرابی بتوانید راه حل بلند مدت این خرابی را نیز کشف کنید. به جای تعویض قطعه نو با قطعه معیوب، تحقیق کنید که آیا در بازار جنس با کیفیت بهتری موجود است که جایگزین قطعه فعلی کنیم!! بسیاری از خرابی ها این قابلیت را دارند که با بازدید یا سرویس های دوره ای منظم بصورت کامل رفع گردند و از بروز مجدد آن جلوگیری شود.
استفاده از تکنیک پایش بر اساس وضعیت (CBM)
درصورتی که از یک سیستم هشدار هوشمند برای پی‌بردن به مشکلات دستگاه ها قبل از وقوع خرابی استفاده نمایید، توقف ناشی از خاموشی پیشبینی نشده دستگاه ها کاهش و شاخص MTBF را افزایش خواهید داد. درصورت بکار گیری سیستم هشدار هوشمند شما از تکنیک بسیار پرکاربرد نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت (condition-based maintenance) بهره مند شده‌اید. البته اسقرار کامل سیستم نت مبتنی بر وضعیت نیازمند کارگروهی و داده جامع از دستگاه ها می‌باشد.
شاخص میانگین زمان تشخیص MTTD – Mean Time to Diagnose
شاخص MTTD به مدت زمانی اشاره دارد که از شروع خرابی یا نقص در یک سیستم تا زمانی که تیم تعمیر و نگهداری یا مهندسان فنی بتوانند علت دقیق خرابی را شناسایی کنند، طول می‌کشد. این شاخص معمولاً در مدیریت نگهداری و تعمیرات برای ارزیابی توانایی تیم در شناسایی و تحلیل سریع مشکلات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هدف شاخص MTTD چیست؟
هدف از اندازهگیری MTTD این است که به تیم نگهداری کمک کند تا زمان تشخیص مشکلات را به حداقل برسانند و به سرعت تصمیمات لازم را برای اقدامات بعدی (مانند تعمیرات یا جایگزینی تجهیزات) اتخاذ کنند. این امر به سازمانها کمک میکند تا زمان خرابی تجهیزات را کاهش داده و بهرهوری را افزایش دهند. به عنوان مثال، اگر یک خرابی مشخص شود اما شناسایی علت آن زمان زیادی ببرد، ممکن است باعث تأخیر در اقدامات تعمیراتی شود که این خود میتواند به زمان خاموشی و هزینههای اضافی منجر گردد.
اهمیت شاخص MTTD
- افزایش سرعت واکنش: کاهش MTTD میتواند منجر به کاهش زمان خرابی و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری گردد.
- بهبود کیفیت خدمات: شناسایی دقیق و سریع علت خرابیها، به تیم فنی کمک میکند تا اقدامات بهتری برای رفع مشکل انجام دهند.
- کاهش توقفات: با کاهش زمان تشخیص، اقدامات تعمیراتی سریع‌تر انجام می‌شوند که به کاهش زمان‌های توقف تجهیزات و تولید کمک میکند.
شاخص میزان دسترسی (Availability)
شاخص Availability یا دسترس پذیری به درصد زمانی اشاره دارد که تجهیزات و سیستم‌ها در وضعیت عملیاتی، سالم و آماده به کار هستند. این شاخص از اهمیت بالایی در مدیریت نگهداری و تعمیرات برخوردار است و به‌عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد سیستم‌ها و تأثیر اقدامات نگهداری پیشگیرانه یا تعمیرات اضطراری عمل میکند.
چگونه میتوان شاخص دسترس پذیری را بهبود بخشید؟
1. نگهداری پیشگیرانه: بازرسی‌های دوره‌ای و تعویض قطعات فرسوده از خرابی‌های ناگهانی جلوگیری میکند.
2. تعمیرات سریع: تعمیرات سریع و مؤثر باعث کاهش زمان خرابی و بازگشت سریع تجهیزات به حالت عملیاتی میشود.
3. فناوری‌های نوین: استفاده از سیستمهای هوشمند نظیر CMMS و IoT برای شناسایی خرابیها پیش از وقوع.
4. آموزش تیم فنی: آموزش به تیم‌های فنی برای شناسایی سریع خرابیها و اجرای تعمیرات مؤثر.
اهمیت شاخص Availability
- کاهش زمان‌های توقف: هدف از بهبود میزان دسترس‌پذیری، کاهش زمان‌های توقف سیستم‌ها و افزایش ظرفیت تولید است.
- بهبود عملیات و افزایش تولید: تجهیزات در دسترس و کارآمد باعث افزایش تولید و بهرهوری می‌شوند، به‌ویژه زمانی که تعداد خرابیها و نیاز به تعمیرات به حداقل می‌رسد.
- تحلیل ریسک: در صورتی که دسترس‌پذیری پایین باشد، این شاخص میتواند به‌عنوان نشانه‌ای از ضعف در فرآیندهای نگهداری یا نیاز به تجهیزات جدید تلقی شود.
شاخص میزان تعمیرات اضطراری Emergency Maintenance Rate
این شاخص درصد تعمیرات اضطراری نسبت به تعمیرات برنامهریزیشده را نشان می‌دهد و میتواند کیفیت برنامه‌های نگهداری پیشگیرانه و توانایی پیشبینی خرابیها را ارزیابی کند.
نرخ بالای تعمیرات اضطراری اغلب به معنای ضعف در برنامه‌ریزی نگهداری است و معمولاً منجر به افزایش هزینهها و زمان‌های توقف غیرمنتظره میشود. برای کاهش این نرخ، لازم است که برنامه‌های نگهداری پیشگیرانه تقویت شوند تا هزینهها کاهش یابد و بهرهوری افزایش یابد.
شاخص هزینه نگهداری Maintenance Cost Index
این شاخص هزینههای مختلف نگهداری، از جمله تعمیرات اضطراری و نگهداری پیشگیرانه، را اندازهگیری میکند و به مدیران کمک میکند تا هزینههای کل بخش نگهداری را کنترل کنند.
با تحلیل این شاخص، میتوان نقاط ضعف در فرآیندهای نگهداری را شناسایی کرده و راهکارهایی برای کاهش هزینهها و بهبود کارایی ارائه داد. این شاخص همچنین به تخصیص منابع و بودجه‌های مناسب برای نگهداری و تعمیرات کمک میکند.
اهمیت شاخص Maintenance Cost Index
- مدیریت بهینه هزینهها: این شاخص به مدیران کمک میکند تا هزینههای نگهداری را مدیریت کرده و از منابع به طور مؤثر استفاده کنند.
- تحلیل هزینهها و شناسایی فرصت‌های بهبود: با استفاده از این شاخص، مدیران می‌توانند فرصت‌های بهبود فرآیندهای نگهداری و کاهش هزینهها را شناسایی کنند.
- تخصیص منابع: این شاخص میتواند برای تخصیص منابع و بودجه‌های لازم برای نگهداری و تعمیرات استفاده شود.
نتیجه‌گیری
استفاده از شاخص های نگهداری و تعمیرات (نت) در صنایع مختلف به مدیران و سازمانها این امکان را می‌دهد که عملکرد واحدهای تعمیراتی را به طور دقیق ارزیابی کرده و اقدامات بهبود مستمری برای افزایش بهره وری و کاهش هزینهها انجام دهند. این شاخصها، مانند شاخص بهره وری کلی تجهیزات (OEE)، میانگین زمان تعمیر (MTTR)، میانگین زمان بین خرابیها (MTBF) و سایر شاخصها، به تحلیل دقیق‌تر فرآیندها کمک کرده و به مدیران اجازه می‌دهند که نقاط ضعف را شناسایی کرده و بهبودهای لازم را اعمال کنند.
داشتن داده های دقیق و به‌روز از وضعیت تجهیزات، میتواند نقش زیادی در کاهش خرابی‌های غیرمنتظره، افزایش دسترس پذیری و بهبود فرآیندهای نگهداری و تعمیرات ایفا کند. از طرفی، استفاده از این شاخصها به‌ویژه در راستای خودکارسازی و مکانیزه کردن فرآیندهای تعمیراتی، نه تنها منجر به کاهش هزینهها میشود بلکه به بهرهوری بیشتر نیروی کار و تجهیزات نیز کمک میکند. در مجموع، مدیریت صحیح نگهداری و تعمیرات با استفاده از این شاخصها، به سازمانها این امکان را می‌دهد که در رقابت های صنعتی باقی بمانند و همواره فرآیند تولید خود را به‌طور مستمر بهبود دهند.
در نهایت، شاخص های نت به‌عنوان ابزاری کارآمد، به سازمانها کمک میکنند که هزینههای غیرضروری را کاهش داده، زمان‌های توقف را کم کنند و در عین حال کیفیت خدمات و عملکرد تجهیزات خود را ارتقا دهند.
سوالات متدوال
شاخصهای نگهداری و تعمیرات چیست؟
شاخصهای نگهداری و تعمیرات (KPI) معیارهایی هستند که عملکرد تجهیزات و فرآیندهای تعمیراتی را اندازهگیری میکنند تا به بهبود بهرهوری، کاهش خرابیها و بهینهسازی هزینهها کمک کنند.
چرا شاخصهای نگهداری و تعمیرات مهم هستند؟
این شاخصها به سازمانها کمک میکنند تا عملکرد سیستمهای تعمیرات خود را ارزیابی و نقاط ضعف را شناسایی کرده و بهرهوری را افزایش دهند.
چگونه MTTR و MTBF محاسبه میشود؟
MTTR (میانگین زمان تعمیر) و MTBF (میانگین زمان بین خرابیها) معیارهای کلیدی برای ارزیابی عملکرد تجهیزات هستند که به کاهش خرابیها و بهبود قابلیت اطمینان کمک میکنند.
چگونه میتوان هزینههای نگهداری را کاهش داد؟
با استفاده از نرمافزارهای مدیریت نگهداری و تحلیل شاخصهای عملکردی مانند OEE، میتوان هزینهها را کاهش و فرآیندهای تعمیراتی را بهینه کرد.
چگونه میتوان عملکرد تیم نگهداری را با استفاده از شاخصها ارزیابی کرد؟
ارزیابی عملکرد تیم نگهداری با شاخصهایی مانند MTTR، MTBF و OEE میتواند کمک کند تا نقاط ضعف شناسایی شده و اقدامات بهبودیافته برای کاهش خرابیها و افزایش کارایی انجام شود.
چه شاخصهایی برای ارزیابی هزینههای نگهداری و تعمیرات استفاده میشود؟
شاخصهایی مانند “هزینه نگهداری” و “درصد نگهداری برنامهریزیشده” به شما کمک میکند تا هزینههای مربوط به تعمیرات، قطعات یدکی، و نیروی انسانی را مدیریت و بهینهسازی کنید.
لینک های مهم
نرم افزار CMMS
قیمت نرم افزار CMMS
آموزش نرم افزار CMMS
مشتریان نرم افزار CMMS
نرم افزار نگهداری و تعمیرات
نرم افزار تعمیر و نگهداری تجهیزات
ماژول های نرم افزار نگهداری و تعمیرات
گزارشات نرم افزار تعمیرات و نگهداری
فرم های نگهداری و تعمیرات
دانلود رایگان نرم افزار CMMS
انواع نرم افزار نگهداری و تعمیرات
